Szlak Orlich Gniazd

Szlak Orlich Gniazd, to znakowany na czerwono, niezwykle malowniczy i najbardziej popularny szlak turystyczny biegnący przez województwo śląskie i małopolskie, pomiędzy Częstochową a Krakowem. W wersji pieszej liczy około 168,7 km, rowerowa wersja szlaku to 186 km. Szlak prowadzi przez najciekawsze fragmenty Wyżyny Krakowsko – Częstochowskiej, wijąc się wśród usadowionych na masywach skalnych gotyckich zamków. Warownie te powstały w czasach piastowskich i tworzyły nierozerwalną całość z jurajskimi wzgórzami, a przez to były trudne do zdobycia i nieosiągalne, jak siedliska dzikich ptaków. Tak pojawiła się nazwa Orle Gniazda, a nadał ją w 1857 roku poeta i krajoznawca – Wiktoryn Zieliński.

Pomysłodawcą utworzenia pieszego Szlaku Orlich Gniazd był Stanisław Leszczycki. Jego propozycja została opublikowana w czasopiśmie „Ziemia” w 1927 roku. W 1930 r. wytyczono i oznaczono kolorem czerwonym szlak, niestety z biegiem czasu,  jego oznaczenia zatarły się. W 1948 r. kolejną próbę wyznaczenia szlaku podjął Kazimierz Sosnowski. Dwa lata później powstał turystyczny szlak pieszy o długości 163,9 km. Rosnąca popularność turystyki rowerowej spowodowała, że w 1998 roku podjęto się realizacji Jurajskiego Rowerowego Szlaku Orlich Gniazd.

Jura Krakowsko – Częstochowska przez którą przebiega Szlak Orlich Gniazd, jest jednym z najpiękniejszych regionów Polski. Jest to leżąca na pograniczu Śląska i Małopolski, a dokładnie między Krakowem a Częstochową, kraina skalistych wzgórz, porośniętych lasami pagórków, jaskiń, wapiennych ostańców i wąwozów, unikalna pod względem krajoznawczym, przyrodniczym i historycznym. Rozciąga się ona łukiem na długości 160 kilometrów, a jej szerokość waha się od kilku kilometrów na północnych jej krańcach do blisko 40 w południowej części. Północną granicę z Wyżyną Wieluńską stanowi przełom Warty pod Częstochową, południową Dolina Wisły (Kotlina Oświęcimska, Brama Krakowska). Szlak liczący niespełna 190 kilometrów, wiedzie pośród pamiętających czasy piastowskie ruin i zamków, w towarzystwie pięknego krajobrazu Jury.

Szlak Orlich Gniazd oznakowany jest za pomocą znaków typu R1. Rower na białym tle z paskiem koloru czerwonego umieszczony jest głównie na tabliczkach, ale także na drzewach czy ogrodzeniach. Na trasie spotkać można znaki z kilometrażem do najbliższych miejscowości oraz tabliczki z odległością i kierunkiem jazdy do pobliskich atrakcji turystycznych.